زبان ازبکی جنوبی از خانوادۀ زبانهای آلتایی است. این زبان در افغانستان به نامهای ازبکی یا ازبکی افغانی یاد میشود. ازبکی جنوبی از رسم الخط عربی استفاده میکند لیکن ازبکی شمالی که در ازبکستان رایج است از رسم الخط دیگر استفاده میکند. بیشتر از ۵ میلیون نفر در افغانستان ازبکی صحبت میکنند. اکثر گوینده گان زبان ازبکی در ولایات، بادغیس، بغلان، بلخ، فاریاب، غور،
جوزجان، کندز، سمنگان، سرپل، تخار و بدخشان زندگی میکنند. در ولایات فاریاب، جوزجان و سرپل، که در آنجا اکثریت مردم ازبک اند، زبان ازبکی به حیث زبان سوم رسمی شمرده میشود.
وزارت معارف افغانستان کتابهای درسی ازبکی از صنف اول تا صنف سوم را تهیه نموده است و تا صنف ۱۲ را در پلان دارد.
فعلاً بعضی مکاتب موجود است که زبان ازبکی را تا صنوف بالا در نصاب خود شامل کرده است. در پهلوی این رسانه های زیادی در ازبکی فعالیت دارند، که فعالیتهای چاپی، صوتی و تصویری را انجام میدهند. در زبان ازبکی تحلیل و تحقیقات انجام شده است، تا فونولوژی و دستور آن را تشریح کند و همچنان فرهنگ لغات آن را تهیه کند.